អត្ថបទបន្ថែម
និយមន័យ សុភាសិតខ្មែរអធិប្បាយ ៖ ខឹងខុស ខឹងខូច ខឹងខាត ៖ ទោសនៃកំហឹងនាំឲ្យវិនាសអន្តរាយ ។
អត្ថាធិប្បាយ ខឹងខុស ខឹងខូច ខឹងខាត
ពាក្យថា «ខឹង» គឺជាអារម្មណ៍ស្ទុះឡើង ពុះកព្ជ្រោលឡើងដែលកើតឡើងពីកម្លាំងចិត្តរបស់មនុស្សបុថុជ្ជន ។ តាមព្រះពុទ្ធដីកាទ្រង់ត្រាស់ថា «លោភៈ» គឺសេចក្ដីលោភចង់បានជាឫសគល់នៃទោសៈ (កំហឹងក្រេវក្រោធ) កាលបើទោសៈកើតឡើងហើយ «មោហៈ» ការវង្វេងវង្វាន់ ក៏កើតឡើងតាមលំដាប់គ្នា ។ កាលបើ «មោហៈ» កើតឡើងហើយ អ្វីៗក៏ដល់នូវក្ដីវិនាសអន្តរាយគ្មានសល់ ។ ព្រោះថា «មោហៈ» គឺសេចក្ដីវង្វេងវង្វាន់នេះហើយដែលនាំឲ្យធ្វើអ្វីក៏ខុស ក៏ខូច ក៏ខាត គ្រប់បែបយ៉ាង ។
ខឹងខុស
បុថុជ្ជន កាលបើកំពុងខឹងខ្លាំង តែងពោលពាក្យអសុរោះ ប្រាសចាកសីលធម៌ ចាកច្បាប់ទម្លាប់ ចាកផ្លូវល្អ ផ្លូវត្រូវទាំងអស់ ។ ព្រោះអាម្មណ៍គេលែងធម្មតាអស់ហើយ ។
ខឹងខូច
ខឹងខូចក៏ដូចខឹងខុសដែរ ព្រោះតែកំហឹងនាំឲ្យវង្វេង ធ្វើអ្វីគិតគូរអ្វីក៏ចេះតែមិនត្រូវទំនងតាមបែបបទ តាមវិធានក្បួនខ្នាត គឺធ្វើតូងតាង មួរម៉ៅ វាយដំសំពងគ្មានប្រណីដៃ ។ បើគេធ្វើបានក៏ពុំស្អាតល្អដែរ ។
ខឹងខាត
ពេលខឹងខ្លាំងម្ដងៗ គេទប់អារម្មណ៍ឲ្យស្ងប់ពុំបាន ។ អ្នកខ្លះបោកចាន បោកឆ្នាំង ឬសម្ភារៈផ្សេងៗតាមតែប្រទះដៃ ។ អ្នកខ្លះទៀតឈានដល់ដុតផ្ទះសម្បែង ឆេះអន្តរាយគ្មានសេសសល់ ។
សុភាសិតអធិប្បាយពេញនិយមបន្ទាប់៖ ខ្លួនទីពឹងខ្លួន – សុភាសិតខ្មែរអធិប្បាយ
