ដំណើរកម្សាន្ត, ប្រាសាទបុរាណ, សៀមរាប
ប្រាសាទបាតជុំ – ប្រាសាទខ្មែរ ៖ ប្រាសាទបាតជុំកសាងឡើងតាមរចនាបថ ប្រែរូបដោយព្រះបាទរាជិន្ទ្រាវរ្ម័ន នៅពាក់កណ្ដាលសតវត្សទី១០ ឧទ្ទិសដល់ព្រះពុទ្ធសាសនា ។ ប្រាសាទនេះស្ថិតនៅតំបន់អង្គរខេត្តសៀមរាប ចុះពីផ្លូវវង់ធំចន្លោះប្រាសាទប្រែរូប និងស្រះស្រង់ប្រហែល ១ គម ។ ប្រាសាទបាតជុំមានប្រាងកំពូលបី ជាប្រាសាទឧទ្ទិសដល់ព្រះពុទ្ធសាសនាដំបូងមួយដែលត្រូវបានគេកសាងឡើងក្នុងកំឡុងពេលដែលព្រហ្មញ្ញសាសនាកំពុងតែមានឥទ្ធិពលខ្លាំងក្លា ។ ប្រាសាទបាតជុំ មានទីតាំងស្ថិតនៅខាងត្បូងស្រះស្រង់ ចម្ងាយប្រមាណ ៣០០ម៉ែត្រ ចូលទៅតាមផ្លូវបឹងមាលាចូលតាមផ្លូវបុរាណ ដែលស្ថិតនៅភូមិក្រវ៉ាន់ សង្កាត់អង្គរធំ ក្រុងសៀមរាប។ ប្រាសាទនេះស្ថាបនាឡើងអំពីឥដ្ឋ មានបីតួប៉ម បែរមុខទៅទិសខាងកើត។ យោងសិលាចារឹកសរសេរក្នុងឆ្នាំ ៩៥៣គស. បានឱ្យឈ្មោះប្រាសាទក្នុងសម័យកាលនោះថា សោគតាស្រម និងបានរៀបរាប់អំពី កាស្ថាបនាប្រាសាទនេះថា បានកសាងឡើង ដោយមន្រ្តីខាងពុទ្ធសាសនាម្នាក់ដែលជា រាជកុលមហាមន្ត្រីឈ្មោះ កវិន្រ្ទារីមថន ដើម្បីឧទ្ទិសចំពោះព្រះពុទ្ធសាសនាមហាយាន គឺព្រះពោធិសត្វលោកេស្វរៈ និងព្រះនាងប្រាជ្ញាបារមិតា នៅក្នុងរាជព្រះបាទរាជេន្ទ្រវរ្ម័ន សោយរាជ្យចន្លោះឆ្នាំ (៩៤៤-៩៦៨) នៃគ្រិស្តសករាជ។ គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា ថ្វីបើក្នុងរជ្ជកាល ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវរ្ម័នទី២ គោរពព្រហ្មញសាសនា …
អានបន្ត »
តំបន់ទេសចរណ៍, ប្រាសាទបុរាណ, សៀមរាប
ប្រាសាទប្រីយ៍ – ប្រាសាទខ្មែរ ៖ ប្រាសាទប្រីយ៍កសាងឡើងតាមរចនាបថបាយ័ន្តដោយព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅចុងសតវត្សទី១២ និងដើមសតវត្សទី១៣ ឧទ្ទិសដល់ព្រះពុទ្ធសាសនា ។ ប្រាសាទនេះស្ថិតនៅតំបន់អង្គរខេត្តសៀមរាប ម្ដុំ ប្រាសាទនាគព័ន្ធ (វង់ធំ) ។ ប្រាសាទប្រីយ៍មានទំហំតូច និងមានការបាក់បែកអស់ជាច្រើន នៅសល់តែតួប្រាសាទកណ្ដាល បណ្ណាល័យ និងកំពែងព័ទ្ធជុំវិញ ។ បរិវេណប្រាសាទមានសភាពស្ងប់ស្ងាត់ កម្រនឹងមានអ្នកទេសចរណ៍ចូលទៅទស្សនា ៕ ប្រាសាទប្រីយ៍ មានទីតាំងស្ថិតនៅ តំបន់អង្គរ ម្ដុំប្រាសាទនាគព័ន្ធ (វង់ធំ) ខេត្តសៀមរាប និងមានចម្ងាយប្រហែល ១៥គីឡូម៉ែត្រ ពីរង្វង់មូលនាគព័ន្ធ។ ប្រាសាទប្រីយ៍ស្ថិតនៅក្នុងប្រភេទតំបន់ទេសចរណ៏ ប្រាសាទ និងសញ្ញាសំគាល់។ សម្រាប់ចំណុចសំខាន់ៗ ក៏ដូចជាភាពទាក់ទាញនៃតំបន់ទេសចរណ៏ប្រាសាទប្រីយ៍ដែលអាចធ្វើអោយភ្ញៀវទេសចរមានចំណាំអារម្មណ៏នោះ មានដូចជា៖ មើលរចនាប្រាសាទ និងចំណុចផ្សេងៗទៀត។ ប្រាសាទប្រីយ៍មានទីតាំងស្ថិតនៅ តំបន់អង្គរ ម្ដុំប្រាសាទនាគព័ន្ធ (វង់ធំ)ខេត្តសៀមរាប និងមានចម្ងាយប្រហែល ១៥គីឡូម៉ែត្ ពីរង្វង់មូលនាគព័ន្ធ។ ប្រាសាទប្រីយ៍មានទំហំតូច និងមានការបាក់បែកអស់ជាច្រើន នៅសល់តែតួប្រាសាទកណ្ដាល …
អានបន្ត »
ដំណើរកម្សាន្ត, ប្រាសាទបុរាណ, សៀមរាប
ប្រាសាទក្រោលគោ – ប្រាសាទខ្មែរ ៖ ប្រាសាទក្រោលគោកសាងឡើងតាមរចនាបថបាយ័ន្តដោយព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅចុងសតវត្សទី១២ ឧទ្ទិសដល់ព្រះពុទ្ធសាសនា ។ ប្រសាទនេះស្ថិតនៅតំបន់អង្គរខេត្តសៀមរាប ម្ខាងផ្លូវទល់មុខនឹងផ្លូវចូលទៅកាន់ប្រាសាទនាគព័ន្ធ (វង់ធំ) ។ ប្រាសាទក្រោលគោមានប្រាង្គតែមួយស្ថិតនៅចំកណ្ដាល ព័ទ្ធជុំវិញដោយកំពែងថ្មបាយក្រៀមពីរជាន់ ។ ក្បាច់ចម្លាក់គួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ភាគច្រើនបាក់ធ្លាក់ និងត្រូវបានគេគរទុកនៅលើដី ។ ពុំសូវមានអ្នកទេសចរណ៍ចូលទៅទស្សនាប្រាសាទក្រោលគោទេ ។ ថ្វីត្បិតតែជាប្រាសាទបុរាណ ដែលកសាងដោយថ្មភក់ក្តី ក៏ប្រាសាទក្រោលគោហាក់មិនសូវទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍ច្រើនពីភ្ញៀវទេសចរចូលទៅទស្សនាប៉ុន្មានឡើយ ពោលគឺឃើញតែគេនាំគ្នាសម្រុកទៅទស្សនាតាមបណ្តាប្រាសាទផ្សេងៗទៅវិញ ។ មិនដឹងថា បណ្តាលមកពីបរិវេណប្រាសាទនោះតូចជាងប្រាសាទនានា ឬក៏ដោយសារឈ្មោះរបស់ ប្រាសាទនោះ ទើបធ្វើឱ្យភ្ញៀវទេសចរហាក់ពុំមានការចាប់អារម្មណ៍ជាមួយប្រាសាទនេះ ? ។ ជាក់ស្តែងនៅពេលចូលទៅដល់ទីតាំងប្រាសាទគេពិតជាសង្កេតឃើញថា មានសភាពស្ងប់ស្ងាត់មើលទៅគួរឱ្យស្រងេះស្រងោចពេកក្រៃ ។ បើពិនិត្យជារួមប្រាសាទក្រោលគោសាងសង់ឡើង ដោយថ្មភក់ និង មានចម្លាក់បុរាណល្អប្រណិតដូច ប្រាសាទបុរាណនានាផងដែរ ។ ប្រាសាទក្រោលគោគឺជាប្រាសាទបុរាណបែបព្រះពុទ្ធសាសនាខ្មែរ ដែលត្រូវបានកសាងឡើងនៅចុង សតវត្សទី ១២ រជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧ ។ ប្រាសាទនេះមានទីតាំងស្ថិតនៅចម្ងាយ២គីឡូម៉ែត្រ ពីប្រាសាទតាសោម …
អានបន្ត »
ដំណើរកម្សាន្ត, ប្រាសាទបុរាណ, សៀមរាប
ប្រាសាទតុប – ប្រាសាទបុរាណ ៖ នៅពេលមើលប្លង់ប្រាសាទនៅក្នុងបរិវេណអង្គរធំ ខ្ញុំបានចាប់អារម្មណ៌នឹងប្រាសាទចំនួន០២ឈ្មោះតុបដូចគ្នា ដែលមួយស្ថិតនៅផ្នែកខាងកើត និងមួយទៀតនៅផ្នែកខាងលិច មិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីផ្លូវទៅកាន់ទ្វារជ័យ និងទ្វារខាងលិច ។ ផ្លូវចូលទៅកាន់ប្រាសាទទាំងពីរនេះគ្មានស្លាកប្រាប់ទិស ឬសញ្ញាសម្គាល់ឡើយ ក្រៅពីបង្គោលបេតុងចំនួន០២ ធ្វើឲ្យខ្ញុំចំណាយពេលមួយរយៈដើម្បីរកផ្លូវឃើញដើម្បីចូលទៅកាន់ប្រាសាទ ។ លាក់ខ្លួនជ្រកក្រោមព្រឹក្សានៃព្រៃអង្គរធំ ប្រាសាទតុបកម្រនឹងមានអ្នកទេសចរចូលទៅទស្សនាណាស់ ។ ប្រាសាទតុបខាងលិច ប្រាសាទតុបខាលិច ចុះក្នុងបញ្ជីសារពើភណ្ឌលេខ៤៨៦ កាលដើមឡើយមានតួប៉មទោលតែឯង សង់នៅលើខឿនខ្ពស់ប៉ុណ្ណោះ ។ គេយល់ថា សម័យដែលសង់នោះគឺសតវត្សទី១០ ថ្វីត្បិតតែនៅទីនេះគេមានឃើញសិលាចារឹកមួយពីសតវត្សទី៩ក៏ ដោយ ។ ប្រាសាទទាំងមូលដែលយើងឃើញសព្វថ្ងៃ ជាលទ្ធផលនៃការកែបន្ថែមបន្ថយដែលធ្វើឡើងចាប់ពីសតវត្សទី១៣ដល់ សតវត្សទី១៧ ។ ក្នុងពេលនោះ ខឿនដើមឡើយជាថ្មបាយក្រៀមសុទ្ធសាធត្រូវគេព័ទ្ធគ្របលម្អដោយថ្ម ភក់មួយជាន់ពីលើ ។ តួប៉មទោលក៏គេកែកុនដែរ ដោយរក្សាទុកនូវផ្នែកចម្លាក់ផ្សេងៗ ដូចជាផ្ដែរ និងសសរដែលឆ្លាក់លើថ្មភក់ពណ៌ផ្កាឈូក ។ គេបានបន្ថែមតួប៉ម០២ទៀតឲ្យរត់ជួរជាមួយតួប៉មទោល (ឥឡូវក្លាយជាតួប៉មកណ្ដាល) មួយខាងជើង មួយទៀតខាងត្បូង ។ តួប៉មទាំងអស់នោះសុទ្ធតែមានចម្លាក់រូបព្រះពុទ្ធសាសនា ។ …
អានបន្ត »
