ដំណើរកម្សាន្ត, តំបន់ប្រវត្តិសាស្រ្ត, ប្រាសាទបុរាណ, សៀមរាប
វត្តព្រះវិហារប្រាំពីរល្វែង – ប្រាសាទខ្មែរ ៖ វត្តព្រះវិហារប្រាំពីរល្វែង ស្ថិតក្នុងក្រុងអង្គរធំ ខេត្តសៀមរាប នៅពីក្រោយប្រាសាទសួរព្រ័ត្រ នៅខាងស្ដាំដៃនៃផ្លូវចេញពីព្រលានជល់ដំរីឆ្ពោះទៅកាន់ទ្វារជ័យ ។ ធាតុសំខាន់បំផុតនៃវត្តព្រះវិហារប្រាំពីរល្វែងនេះ គឺពុទ្ធបដិមាមួយអង្គមានឈ្មោះថា «ជ័យពុទ្ធមហានាថ» ដែលដើមឡើយត្រូវបានគេតម្កល់នៅក្នុងប្រាង្គកណ្ដាលនៃប្រាសាទបាយ័ន ប៉ុន្តែត្រូវបានគេវាយកម្ទេច និងកប់ចោលក្នុងអណ្ដូងមួយក្រោមប្រាសាទ នៅអំឡុងពេលមានការផ្លាស់ប្ដូរពីពុទ្ធសាសនាមកជាព្រហ្មញ្ញសាសនាវិញ ។ អ្នកស្រាវជ្រាវតែតែចាត់ទុកថា ប្រាសាទបាយ័នត្រូវបានកសាងឡើងដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រហ្មញ្ញសាសនា ប៉ុន្តែត្រូវបានធ្វើឲ្យប្ដូរទស្សនៈមកពុទ្ធសាសនាវិញ នៅពេលដែលគេរកឃើញបដិមាជ័យពុទ្ធមហានាថនេះ និងចម្លាក់ពោធិសត្វលោកេស្វរៈនៅលើហោជាងនៃប្រាសាទបាយ័ន ។ អត្ថបទពេញនិយម ៖ ប្រាសាទស្នឹង – ប្រាសាទខ្មែរ
អានបន្ត »
ដំណើរកម្សាន្ត, តំបន់ធម្មជាតិ, តំបន់ប្រវត្តិសាស្រ្ត, ប្រាសាទបុរាណ, សៀមរាប
ភ្នំគូលែន – ប្រាសាទខ្មែរ ៖ ភ្នំគូលែន ឬ ព្រះមហិន្ទ្រាបវ៌ត ឬ ភ្នំជាទីសក្ការៈ គឺជាទីកន្លែងផ្ទុកនូវនិមិត្តរូបដ៏ច្រើនសម្បើម ហើយបានធ្វើវិភាគទានដ៏ផ្ទាល់តាំងពីដើមដល់ចប់ ដើម្បីជួយកសាងប្រវត្តិសាស្ត្រមហានគរដ៏ឧត្តម ហើយទីភ្នំនេះស្ថិតនៅជាមហាកសិណដ៏រស់រវើកសព្វថ្ងៃនេះ ។ ១. ភូមិសាស្ត្របង្រួមនៃភ្នំគូលែន ភ្នំគូលែនមានកំពស់ប្រមាណ ៤៩៥ ម៉ែត្រ ។ គឺជាភ្នំមួយដ៏ធំល្មមប្រកបដោយសិលាលាយឡំនឹងព្រៃស៊ុបទ្រុបដែល ផុសដុះចេញតែឯកឯងជ្រងោនៅក្នុងកណ្ដាលលំហរវាលដីរាបដ៏ល្វឹង ល្វើយ នៅឯឥសានទិសនៃប្រទេសកម្ពុជា បាំងខែឈមមុខទល់នឹងខ្សែបន្ទាត់ដែលចាក់ពីភ្នំក្រវាញកាត់តាម ទន្លេសាបឆ្ពោះមកកាន់ភ្នំដងរែក ពីខាងត្បូងឈៀងខាងលិចមកខាងជើងឈៀងខាងកើត ។ ខ្យល់ដែលពាំនាំទឹកភ្លៀងមកស្រោចលើភ្នំក្រវាញត្រូវហួតហែងពេលមក ដល់ផ្ទៃទន្លេសាប តែដោយស្រង់យកចំហាយទឹកសន្សើមដែលហួតចេញពីទន្លសាប ខ្យល់នោះក៏បង្ហួសទៅជម្រុះទឹកនោះនៅលើភ្នំគូលែនដែលនៅឈរសន្ធឹង បាំងផ្លូវរបស់ខ្លួន ។ ភ្លៀងដែលធ្លាក់នៅទីនោះ មកបំពេញស្ទឹងសៀមរាបដែលធំជាងគេនៅតំបន់នោះ ហើយដែលយកប្រភពដង្ហើមរស់ហូរចេញពីខ្ពង់រាបនៅលើភ្នំគូលែនតែ ម្ដង ចម្លែកខុសពីធម្មតាដែលទឹកស្ទឹងហូរចេញពីជើងភ្នំ ។ ទីដែលប្រភពដង្ហើមទឹកស្ទឹងនោះ គេឲ្យឈ្មោះថា “ខ្ពង់រាបប្រភពដង្ហើមទឹក” ដោយមកពីសភាពពិសេសនេះដែលនឹងមានអធិប្បាយនៅបន្ទាត់ខាង ក្រោយ ។ ស្ទឹងនេះឆ្លងកាត់តំបន់អង្គរ មុននឹងបន្តទៅទម្លាក់ខ្លួនរំលាយជាមួយនឹងទន្លេសាប ដែលប្ដូរទឹកជារៀងរាល់ឆ្នាំដោយសារទឹកទន្លេមេគង្គផ្ដល់មកឲ្យ ដែលទន្លេមេគង្គនេះយកប្រភពពីភ្នំហិមវីតដ៏សែនឆ្ងាយនៃតំបន់ …
អានបន្ត »
ដំណើរកម្សាន្ត, កំពង់ចាម, តំបន់ប្រវត្តិសាស្រ្ត
រមណីដ្ឋានភ្នំប្រុសភ្នំស្រី – តំបន់ប្រវត្តិសាស្រ្ត ៖ ជារមណីដ្ឋានមួយស្ថិតនៅក្នុងត្រពាំងចារ ឃុំក្រឡា ស្រុកកំពង់សៀម ខេត្តកំពង់ចាម មានចំងាយ៧គ.ម ពីទីរួមខេត្តកំពង់ចាម និងចំងាយ ១១៤គ.មពីក្រុងភ្នំពេញ បត់ធ្វេង ៥០០ម៉ែត្រ និងមានចំងាយប្រមាណ៧គ.ម ខាងលិចទីរួម ខេត្តកំពង់ចាម ។ វត្តភ្នំប្រុសមានឈ្មោះជាផ្លូវការហៅថា វត្តសុវណ្ណគិរីរតនៈភ្នំប្រុស។ នៅចំទិសខាងជើងមានចំងាយ ១០០០ម៉ែត្រ គេអាចមើលឃើញភ្នំមួយទៀតដែលមានកំពូលស្រួចឈ្មោះថាភ្នំស្រី។ ចំណែកនៅផ្នែកខាងជើងភ្នំស្រីមានជួរភ្នំរកេតរកូដជាច្រើនទៀតដែលមានឈ្មោះថា ភ្នំដងរែក ភ្នំលី ភ្នំឈូក។ រមណីយដ្ឋាន ភ្នំប្រុស-ភ្នំស្រី មានប្រវត្តិ ទាក់ទងទៅនឹងទំនៀមទំលាប់ប្រពៃណី ខ្មែរយើង អំពីពិធីចូល ស្តីដណ្តឹងកូនចៅ។ ដោយកាលពីដើមឡើយនៅលើទឹកដីខ្មែរយើង គឺស្តេចស្រីជាអ្នក សោយរាជ្យ ហើយស្តេចស្រីនោះក៏បានចូលស្តីដណ្តឹងបុរសម្នាក់ ដែលមានរូបឆោមល្អ មករៀបអភិសេកជាស្វាមីដូច្នេះហើយទើបបង្កើតជាទំនៀមទំលាប់ប្រពៃណី ដោយអោយខាងនារី ជាអ្នកចូលស្តីដណ្តឹងបុរសធ្វើជាស្វាមី ប្រសិនបើនារីចាប់ចិត្តស្រឡាញ់បុរសម្នាក់នោះ។ បើនារីមានរូបសម្បិត្តិអាក្រក់វិញនោះគឺបុរសប្រកែកមិនព្រមយក។ ដូចច្នោះហើយ ទើបពួកស្រីៗ ប្រជុំគ្នាដើម្បីរកវិធីកែប្រែ ទំនៀមទំលាប់នោះចោល ដោយពួកគេចង់អោយខាង បុរសជាអ្នក …
អានបន្ត »
